Γενικές Πληροφορίες για την Υπέρταση
Γενικές Πληροφορίες για την Υπέρταση
Τι είναι η αρτηριακή πίεση;
Αρτηριακή πίεση είναι η πίεση που ασκείται στα τοιχώματα των αρτηριών καθώς το αίμα κυκλοφορεί μέσα σ’αυτές. Αρτηρίες είναι τα αγγεία μέσα από τα οποία το αίμα μεταφέρεται από την καρδιά σε όλα τα μέρη του οργανισμού (χέρια, πόδια, εγκέφαλος, νεφροί, ήπαρ, καθώς και γενικά σε όλα τα άλλα όργανα και ιστούς).
Η αρτηριακή πίεση εκφράζεται ως συνδυασμός δύο αριθμών, π.χ. 140/90 mmHg. Ο πρώτος αριθμός αντιπροσωπεύει τη συστολική πίεση και ο δεύτερος τη διαστολική. Συστολική πίεση είναι η πίεση που ασκείται στις αρτηρίες όταν η καρδιά συσπάται (συστολή) για να ωθήσει το αίμα προς τις αρτηρίες και διαστολική η πίεση που ασκείται όταν η καρδιά χαλαρώνει (διαστολή) και ξαναγεμίζει με αίμα που έρχεται από τους πνεύμονες.
Τι είναι η υπέρταση;
Υπέρταση ή «πίεση» σημαίνει ότι η πίεση που το αίμα ασκεί στα τοιχώματα των αρτηριών καθώς μεταφέρεται μέσα από το σύστημα αρτηριών είναι υψηλότερη από τη φυσιολογική.
Πόσο συχνή είναι η υπέρταση;
Η υπέρταση είναι πολύ συνηθισμένο πρόβλημα υγείας που αφορά περίπου το 25% του γενικού πληθυσμού ανά τον κόσμο. Η συχνότητά της αυξάνεται σημαντικά με την ηλικία. Ένας στους τέσσερις ενήλικες ηλικίας 45-65 ετών έχει υπέρταση, ενώ σε άτομα μεγαλύτερα των 65 ετών, η αναλογία φτάνει τον έναν στους δύο.
Ποια είναι η αιτία της υπέρτασης;
Στους περισσότερους ανθρώπους με υπέρταση (σχεδόν το 95%), η αιτία είναι άγνωστη καθώς δεν φαίνεται να υπάρχει συγκεκριμένη υποκείμενη νόσος («πρωτοπαθής» ή «ιδιοπαθής» υπέρταση). Το οικογενειακό ιστορικό (υπέρταση στους γονείς) και ορισμένοι περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως το αυξημένο σωματικό βάρος και η μεγάλη πρόσληψη αλατιού με τα τρόφιμα, δημιουργούν προδιάθεση για την εξέλιξή της. Σε λίγες περιπτώσεις, η υπέρταση προκαλείται από μια υποκείμενη και πιθανά θεραπεύσιμη αιτία, συνήθως κάποια νεφρική ή σπανιότερα ενδοκρινολογική (ορμονική) διαταραχή.
Υπάρχει πρόληψη της υπέρτασης;
Ο κίνδυνος να εμφανιστεί υπέρταση μπορεί να μειωθεί με διατήρηση του ιδανικού σωματικού βάρους, με υγιεινή διατροφή και με τακτική σωματική δραστηριότητα. Αυτά τα μέτρα μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης σε ανθρώπους που είναι ήδη υπερτασικοί.
Ποια είναι τα συμπτώματα της υπέρτασης;
Συνήθως η υπέρταση δεν προκαλεί συμπτώματα. Στον πολύ κόσμο επικρατεί η λανθασμένη αντίληψη ότι η υπέρταση συνοδεύεται από συμπτώματα, όπως πονοκέφαλο, εξάψεις, βουητά στα αυτιά, ζάλη, δύσπνοια, αίσθηση των παλμών της καρδιάς, ή ρινορραγία. Όμως οι περισσότεροι υπερτασικοί, ακόμα και αυτοί με πολύ υψηλή πίεση (συστολική πίεση πάνω από 180 mmHg) δεν έχουν απολύτως κανένα σύμπτωμα.
Ποιες είναι οι συνέπειες και οι επιπλοκές της υπέρτασης;
Η υπέρταση αυξάνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακού νοσήματος, δηλαδή για καρδιακή προσβολή (έμφραγμα του μυοκαρδίου), αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιακή ανεπάρκεια και νεφρική βλάβη. Τουλάχιστον το 45% των θανάτων λόγω καρδιοπάθειας και το 51% των θανάτων λόγω εγκεφαλικού επεισοδίου οφείλονται στην ύπαρξη υπέρτασης.
Πώς γίνεται η διάγνωση της υπέρτασης;
Η διάγνωση της υπέρτασης γίνεται με τη διαπίστωση αυξημένης αρτηριακής πίεσης, που μετριέται από γιατρό ή νοσηλεύτρια σε τουλάχιστον δύο επισκέψεις στο ιατρείο. Στο ιατρείο, η αυξημένη αρτηριακή πίεση ορίζεται ως συστολική πίεση τουλάχιστον 140 mmHg, ή διαστολική πίεση τουλάχιστον 90 mmHg, ή και τα δύο.
Η διάγνωση πρέπει στη συνέχεια να επιβεβαιωθεί με διαπίστωση αυξημένης αρτηριακής πίεσης εκτός ιατρείου είτε με αυτομέτρηση από τον ίδιο τον ασθενή στο σπίτι, είτε με 24ωρη καταγραφή της πίεσης. Για τις μετρήσεις εκτός ιατρείου (στο σπίτι και με 24ωρη καταγραφή), οι τιμές που θέτουν τη διάγνωση της υπέρτασης είναι χαμηλότερες από τα όρια που προαναφέρθηκαν για τις μετρήσεις στο ιατρείο.
Αυτές οι πληροφορίες προορίζονται για γενική πληροφόρηση και ενημέρωση του κοινού και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη συμβουλή ιατρού ή άλλου αρμοδίου επαγγελματία υγείας.
