Πώς να μετρώ την αρτηριακή μου πίεση στο σπίτι;
Κατεβάστε τo Ημερολόγιο Καταγραφής σε μορφή pdf
Οι μετρήσεις πρέπει να γίνονται πάντα σε καθιστή θέση. Τουλάχιστον μισή ώρα πριν, πρέπει να αποφεύγετε τον καφέ και το κάπνισμα.
Συνιστάται να γίνονται μετρήσεις για 7 μέρες σε διάστημα 1-2 εβδομάδων (όχι λιγότερες από 3 μέρες, κατά προτίμηση εργάσιμες, με μετρήσεις μέρα παρά μέρα). Μετρήσεις γίνονται 2 φορές την ημέρα, το πρωί πριν από τα φάρμακα και το απόγευμα. Κάθε φορά γίνονται διπλές μετρήσεις μετά από 5 λεπτά ανάπαυση σε καθιστή θέση και με μεσοδιάστημα 1 λεπτό. Υπολογίζεται ο μέσος όρος όλων των μετρήσεων αφού εξαιρεθεί η πρώτη μέρα.
Όλες οι μετρήσεις καταγράφονται. Δεν πρέπει να διαλέγετε ποιές μετρήσεις θα δείξετε στο γιατρό. Μπορείτε όμως να σημειώσετε αν είχατε οποιοδήποτε πρόβλημα τη στιγμή κάποιας μέτρησης.
Η πίεση στο σπίτι συνήθως (αλλά όχι πάντα) είναι χαμηλότερη απ’ όσο στο ιατρείο και θεωρείται φυσιολογική όταν ο μέσος όρος μερικών μετρήσεων είναι κάτω από 135 mmHg η συστολική και κάτω από 85 mmHg η διαστολική.
Για τη μακροχρόνια παρακολούθηση της πίεσης στο σπίτι 1-2 μετρήσεις την εβδομάδα είναι συνήθως αρκετές. Συχνές μετρήσεις, π.χ. κάθε μέρα, πρέπει να αποφεύγονται.
Αλλαγές στη θεραπεία (επιπλέον χάπι ή αποφυγή δόσης) με κριτήριο μεμονωμένες μετρήσεις της πίεσης στο σπίτι αποτελούν διαδεδομένη αλλά λανθασμένη τακτική και πρέπει να αποφεύγονται. Μετρήσεις σε συνθήκες αναστάτωσης, άγχους, στενοχώριας, πανικού, πονοκεφάλου, ζάλης κλπ, πρέπει να αποφεύγονται επειδή είναι παραπλανητικές.
Ποιά πιεσόμετρα είναι αξιόπιστα;
- Στην αγορά υπάρχουν υδραργυρικά, μεταλλικά (σαν ρολόι με περιστρεφόμενη βελόνα) και ηλεκτρονικά πιεσόμετρα. Για την παρακολούθηση της πίεσης στο σπίτι, η χρησιμοποίηση αυτόματου ηλεκτρονικού πιεσομέτρου είναι προτιμότερη, επειδή χρειάζεται ελάχιστη εκπαίδευση και οι μετρήσεις γίνονται με αντικειμενικό τρόπο.
- Τα ηλεκτρονικά πιεσόμετρα που κυκλοφορούν στην αγορά για μετρήσεις στο σπίτι, δεν έχουν όλα τεκμηριωμένη αξιοπιστία. Προτιμώνται τα ηλεκτρονικά πιεσόμετρα που μετρούν την πίεση στο βραχίονα. Τα πιεσόμετρα καρπού είναι λιγότερο αξιόπιστα. H λειτουργική κατάσταση του πιεσομέτρου πρέπει να ελέγχεται κάθε 1-2 χρόνια.
- Ανεξάρτητα από το είδος του πιεσομέτρου που χρησιμοποιείται, οι διαστάσεις της περιχειρίδας πρέπει να είναι οι κατάλληλες για το μπράτσο σας. Για πολλούς ανθρώπους με μεγάλο μπράτσο (περίμετρος 30 εκατοστά ή μεγαλύτερη) οι συνηθισμένες περιχειρίδες είναι μικρές και το πιεσόμετρο μπορεί να δείχνει πίεση μεγαλύτερη από την πραγματική. Ρωτήστε το γιατρό σας ή το φαρμακοποιό για το ποιά περιχειρίδα χρειάζεστε.
Τι είναι η 24ωρη μέτρηση της πίεσης; Την χρειάζομαι;
Η 24ωρη καταγραφή της πίεσης, που λανθασμένα αναφέρεται από μερικούς ως «Holter πίεσης», είναι ένα φορητό ηλεκτρονικό πιεσόμετρο που μετράει αυτόματα την πίεση κάθε 15-30 λεπτά επί 24 ώρες. Έτσι παρέχεται η δυνατότητα πολλαπλών μετρήσεων της πίεσης στις συνηθισμένες συνθήκες μιας εργάσιμης μέρας, στην εργασία, το σπίτι και τον ύπνο.
Η 24ωρη καταγραφή της πίεσης δεν είναι απαραίτητη σε όλα τα υπερτασικά άτομα. Είναι όμως χρήσιμη σε πολλές περιπτώσεις, όπως για τη διάγνωση της «υπέρτασης λευκής μπλούζας», της «συγκαλυμμένης υπέρτασης», της νυκτερινής υπέρτασης, της οριακής ή ασταθούς υπέρτασης και για την επιβεβαίωση της 24ωρης ρύθμισης της πίεσης.
Τι να κάνω όταν η πίεση που μετρώ στο σπίτι είναι πολύ υψηλή;
Είναι συνηθισμένη τακτική, όταν η πίεση βρίσκεται πολύ αυξημένη σε τυχαία μέτρηση με αφορμή κάποιο σύμπτωμα (π.χ. πονοκέφαλο ή ζάλη) να χορηγείται «εκτάκτως» κάποιο αντιυπερτασικό χάπι, συχνά υπογλώσσιο. Η τακτική αυτή δεν είναι σωστή και οφείλεται στην απαρχαιωμένη αντίληψη ότι τα εγκεφαλικά επεισόδια προκαλούνται από ρήξη κάποιας αρτηρίας του εγκεφάλου και αιμορραγία λόγω της απότομης αύξησης της πίεσης.
Αυξημένη πίεση δε σημαίνει ότι υπάρχει άμεσος κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου. Οι δυσμενείς επιδράσεις της πίεσης είναι μακροχρόνιες όπως περίπου οι δυσμενείς επιδράσεις του καπνίσματος. Μην πανικοβάλλεστε αν διαπιστώσετε ότι αυξήθηκε η πίεσή σας. Συνήθως η αύξηση είναι παροδική και πολλές φορές οφείλεται σε κάποιο άλλο πρόβλημα που προκαλεί αναστάτωση. Επαναλάβετε τη μέτρηση λίγο αργότερα και αν δείτε ότι αυτή επιμένει, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας.
Η χρησιμοποίηση υπογλώσσιων χαπιών για την ταχεία μείωση της πίεσης όχι μόνο δεν ωφελεί, αλλά λόγω της απότομης και μεγάλης πτώσης της πίεσης που προκαλεί μπορεί να ελαττώσει την παροχή αίματος από τις στενωμένες αρτηρίες με αποτέλεσμα έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο, ιδίως σε ηλικιωμένους ή αρρώστους με αρτηριοσκλήρυνση. Υπογλώσσια φάρμακα δε χρησιμοποιούνται πότε στην υπέρταση, αλλά μόνο στη στηθάγχη (πόνος στο στήθος από ισχαιμία της καρδιάς).
Επείγουσα αντιμετώπιση της αυξημένης πίεσης και άμεση νοσηλεία στο νοσοκομείο απαιτείται μόνο σε σπάνιες και σοβαρές καταστάσεις στις οποίες η αύξηση της πίεσης συνοδεύει άλλο σοβαρό σύμπτωμα, όπως πόνος στο στήθος ή δυσκολία στην αναπνοή, κλπ, και χρειάζεται άμεση εισαγωγή.
Αυτές οι πληροφορίες προορίζονται για γενική πληροφόρηση και ενημέρωση του κοινού και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη συμβουλή ιατρού ή άλλου αρμοδίου επαγγελματία υγείας.
