Γενικές Πληροφορίες για το Αλκοόλ

Πόσο υγιεινό είναι το αλκοόλ;

• Το αλκοόλ έχει χαρακτηριστεί ως ένας κρίσιμος παράγοντας για θανάτους λόγω μολυσματικών ασθενειών, εκούσιους και ακούσιους τραυματισμούς, πεπτικές παθήσεις και αρκετές μη μεταδοτικές ασθένειες όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης και η παχυσαρκία (NCD)
• Η έρευνα της τελευταίας δεκαετίας οδήγησε σε σημαντικές ανατροπές στην αντίληψη του αλκοόλ σε σχέση με την υγεία γενικά και την καρδιαγγειακή νόσο συγκεκριμένα.
• Αν το σωματικό σας βάρος είναι αυξημένο, αποφύγετε την κατανάλωση αλκοόλ γιατί αποδίδει θερμίδες και συχνά πολλά σάκχαρα.
• Για να μειωθεί ο κίνδυνος βλάβης από ασθένειες ή τραυματισμούς που σχετίζονται με το αλκοόλ, υγιείς άνδρες και γυναίκες θα πρέπει να πίνουν όχι περισσότερα από 10 τυπικά ποτά την εβδομάδα και όχι περισσότερα από 4 τυπικά ποτά κάθε μέρα.
• Για να μειωθεί ο κίνδυνος τραυματισμού και άλλων βλαβών για την υγεία, τα παιδιά και τα άτομα κάτω των 18 ετών δεν πρέπει να πίνουν αλκοόλ.
• Για τις γυναίκες που θηλάζουν, είναι ασφαλέστερο για το μωρό τους να μην πίνουν αλκοόλ.
• Το αλκοόλ είναι μια ουσία με ιδιότητες εξάρτησης που χρησιμοποιείται ευρέως σε πολλούς πολιτισμούς εδώ και αιώνες. Η επιβλαβής χρήση του αλκοόλ προκαλεί μεγάλη επιβάρυνση ασθενειών και έχει σημαντικές κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες.
• Η κατανάλωση αλκοόλ σχετίζεται με κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων υγείας, όπως ψυχικές διαταραχές και διαταραχές συμπεριφοράς, συμπεριλαμβανομένης της εξάρτησης από το αλκοόλ, και μείζονες μη μεταδοτικές ασθένειες όπως η κίρρωση του ήπατος, ορισμένοι καρκίνοι και καρδιαγγειακές παθήσεις.
• Η κατανάλωση αλκοόλ από μια μέλλουσα μητέρα μπορεί να προκαλέσει σύνδρομο εμβρυϊκού αλκοόλ (FAS) και επιπλοκές πρόωρου τοκετού.
• Παγκοσμίως, 3 εκατομμύρια θάνατοι κάθε χρόνο οφείλονται σε επιβλαβή χρήση αλκοόλ. Αυτό αντιπροσωπεύει το 5,3% όλων των θανάτων.
• Σύμφωνα με το CDC όλα τα αλκοολούχα ποτά, συμπεριλαμβανομένου του κόκκινου και του λευκού κρασιού, της μπύρας και των αλκοολούχων ποτών, συνδέονται με τον καρκίνο και όσο υψηλότερη είναι η κατανάλωση τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου π.χ. του εντέρου.

Οι ισχύουσες συστάσεις για την Ελλάδα όσο αφορά την κατανάλωση αλκοόλ είναι:

Ποσοτικές συστάσεις

• 2 ποτήρια κρασί ή δύο ποτά την ημέρα για τους άνδρες
• 1 ποτήρι κρασί ή ένα ποτό την ημέρα για τις γυναίκες

Ποιοτικές συστάσεις

1. Εάν καταναλώνετε αλκοόλ, επιλέξτε κρασί, κατά προτίμηση συνοδευόμενο από γεύματα.
2. Περιορίστε την κατανάλωση σε 1 ποτήρι για τις γυναίκες και 2 ποτήρια για τους άνδρες.
3. Εάν δεν πίνετε κρασί, μπορείτε να καταναλώσετε άλλα αλκοολούχα ποτά, περιορίζοντας την κατανάλωση σε 2 ποτά για τους άνδρες και 1 ποτό για τις γυναίκες.

Μέγεθος μερίδας

• 1 μικρή (330 ml) μπύρα          (4-5 % vol.)
• 1 ποτήρι (125 ml) κρασί         (11 % vol)
• 1 ποτήρι (40-45 ml) ποτό       (40 % vol)   (ούζο, ουίσκι, τζιν, βότκα, τεκίλα)

Οι ποιοτικές και ποσοτικές συστάσεις και η περιγραφή του μεγέθους των μερίδων παρουσιάζονται όπως εμφανίζονται στα έγγραφα χώρας-πηγής χωρίς περαιτέρω εναρμόνιση. Οι αρχικές κατευθυντήριες οδηγίες της κάθε χώρας και οι αρμόδιες εθνικές αρχές δημόσιας υγείας παραμένουν τα μόνα κατάλληλα σημεία αναφοράς. 

ΓΝΩΣΤΑ ΠΟΤΑ ΚΑΙ ΘΕΡΜΙΔΕΣ (ανά δόση/μερίδα ποτού)

• Βότκα :                        176kcal
• Τζιν :                            95kcal
• Ουίσκι :                       110kcal
• Κρασί λευκό :              59kcal
• Κρασί κόκκινο :           80kcal
• Μπύρα :                       41kcal/100ml
• Τσίπουρο :                  180kcal
• Mojito:                         150kcal
• Margarita:                   150kcal
• Aperol spritz:              167kcal
• Zombie:                       370kcal

European Code Against Cancer
«Εάν πίνετε αλκοόλ οποιουδήποτε τύπου, περιορίστε την πρόσληψη. Το να μην πίνετε αλκοόλ είναι καλύτερο για την πρόληψη του καρκίνου »

European Society of Cardiology (2016)
«Η μέτρια κατανάλωση αλκοόλ [έως 20 g/ημέρα (2 μονάδες) για τους άνδρες και 10 g/ημέρα (1 μονάδα) για τις γυναίκες] είναι αποδεκτή για όσους πίνουν αλκοολούχα ποτά, με την προϋπόθεση ότι τα επίπεδα τριγλυκεριδίων δεν είναι αυξημένα»

Nordic Nutrition Recommendations (2012)
«Συνιστάται ο περιορισμός της πρόσληψης αλκοόλ. Η πρόσληψη δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 10 g την ημέρα για τις γυναίκες και τα 20 g την ημέρα για τους άνδρες. Η κατανάλωση αλκοόλ δεν πρέπει να υπερβαίνει το 5% της ενεργειακής πρόσληψης στους ενήλικες. Συνιστάται στις έγκυες γυναίκες, τα παιδιά και οι έφηβοι να απέχουν από το αλκοόλ. Συνιστάται στις θηλάζουσες γυναίκες να περιορίζουν την κατανάλωση αλκοόλ»

UK Department of Health (2016)
«Δεν υπάρχει επίπεδο τακτικής κατανάλωσης αλκοόλ που να μπορεί να θεωρηθεί απολύτως ασφαλές σε σχέση με ορισμένους καρκίνους. Οι άνθρωποι μπορούν να μειώσουν αυτούς τους κινδύνους πίνοντας λιγότερο από τις οδηγίες (όχι περισσότερες από 14 μονάδες την εβδομάδα, ομοιόμορφα κατανεμημένες σε 3 ή περισσότερες ημέρες και περιορίζοντας τη συνολική ποσότητα σε κάθε περίσταση) ή μη πίνοντας καθόλου»

Advisory Report to the Secretary of Health and Human Services and the Secretary of Agriculture (2015)
«Εάν καταναλώνεται αλκοόλ, με μέτρο και μόνο από ενήλικες. Η μέτρια (έως ένα ποτό -14 γραμμάρια καθαρού αλκοόλ- την ημέρα για τις γυναίκες, έως δύο ποτά την ημέρα ανά άνδρες) κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να αποτελεί συστατικό ενός προτύπου υγιεινής διατροφής. Οι Διατροφικές Κατευθυντήριες Γραμμές δεν συνιστούν στα άτομα να αρχίζουν να πίνουν ή να πίνουν πιο συχνά με βάση τα πιθανά οφέλη για την υγεία»

National Institute on Alcohol and Alcoholism (2017)
«Χαμηλός κίνδυνος ανάπτυξης διαταραχής χρήσης οινοπνεύματος (AUD): για τις γυναίκες, όχι περισσότερο από 3 ποτά κάθε μέρα και όχι περισσότερο από 7 ποτά την εβδομάδα. Για τους άνδρες, όχι περισσότερα από 4 ποτά κάθε μέρα και όχι περισσότερα από 14 ποτά την εβδομάδα»

Τα προβλήματα υγείας, ασφάλειας και κοινωνικο-οικονομικών προβλημάτων που αποδίδονται στο αλκοόλ μπορούν να μειωθούν όταν οι κυβερνήσεις διαμορφώσουν και εφαρμόσουν κατάλληλες πολιτικές.

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ενθαρρύνονται να αναλάβουν δράση σε στρατηγικές που έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικές και οικονομικά αποδοτικές.

Αυτά περιλαμβάνουν:

• ευαισθητοποίηση σχετικά με τα προβλήματα υγείας και τα κοινωνικά προβλήματα των ατόμων και της κοινωνίας γενικότερα που προκαλούνται από τη βλαβερή χρήση αλκοόλ
• ρύθμιση της εμπορίας αλκοολούχων ποτών (ιδιαίτερα σε νεότερα άτομα)
• ρύθμιση και περιορισμός της διαθεσιμότητας αλκοόλ
• θέσπιση κατάλληλων πολιτικών οδήγησης υπό την επήρεια αλκοόλ
• μείωση της ζήτησης μέσω φορολόγησης και μηχανισμών τιμολόγησης
• εξασφάλιση υποστήριξης για αποτελεσματικές πολιτικές για το αλκοόλ
• παροχή προσβάσιμης και οικονομικά προσιτής θεραπείας για άτομα με διαταραχές χρήσης αλκοόλ
• εφαρμογή προγραμμάτων προσυμπτωματικού ελέγχου και σύντομης παρέμβασης στις υπηρεσίες υγείας για επικίνδυνη και επιβλαβή κατανάλωση αλκοόλ